Κάθε άνθρωπος που έχει ζήσει με ένα σκύλο, σίγουρα γνωρίζει την ικανότητα εκμάθησης των εννοιών κάποιων λέξεων που έχει, ακόμα και αυτές που δεν θα ήθελε να ξέρει ο σύντροφός του.

Πόσες φορές δε χρειάστηκε να ψελλίσεις τις λέξεις «βόλτα» ή «φαγητό», ελπίζοντας να αποφύγεις την έκρηξη ενθουσιασμού του κολλητού σου;

Ένα χαρακτηριστικό των ανθρώπων είναι η ποικιλομορφία συμπεριφορών, καθώς και νοητικών δεξιοτήτων σε διάφορους τομείς της ζωής, όπως η μουσική, τα μαθηματικά, η γλωσσολογία κ.α.

Οι σκύλοι, επίσης, επιδεικνύουν διάφορες εξατομικευμένες νοητικές δυνατότητες, ώστε κάποιοι να ξεχωρίζουν για τα εξαιρετικά τους επιτεύγματα.

Μία έρευνα που δημοσίευσε το περιοδικό «Scientific Report» χρησιμοποίησε την εκμάθηση λέξεων ως δείκτη νοημοσύνης των σκύλων.

Σε γενικές γραμμές, οι σκύλοι έπρεπε να μάθουν τα ονόματα τουλάχιστον δύο διαφορετικών παιχνιδιών ξεχωρίζοντας τα μεταξύ τους.

Η έρευνα σχεδιάστηκε με τρόπο που θα προσδιόριζε πόσοι σκύλοι ήταν ικανοί να ανταπεξέλθουν σε αυτήν τη διανοητική πρόκληση.

Κάποιοι σκύλοι είναι εξαιρετικά προικισμένοι

Σε αυτήν τη μελέτη πήραν μέρος 40 σκύλοι, οι 34 από τους οποίους ήταν οικόσιτοι σκύλοι που δεν είχαν ποτέ διδαχθεί τα ονόματα των παιχνιδιών, καθώς και 6 σκύλοι που ήδη ήξεραν πολλά ονόματα παιχνιδιών.

Συμμετείχαν σε μία εξαντλητική 3μηνη εκπαίδευση με σκοπό να μάθουν τα ονόματα 2 άγνωστων παιχνιδιών.

Όμως, μόνο 7 σκύλοι πέτυχαν την αποστολή τους, οι 6 ήδη γνώστες κάποιων ονομάτων και ένας οικόσιτος.

Αυτοί πέρασαν άνετα το τεστ μαθαίνοντας γρήγορα τουλάχιστον 10 νέα ονόματα κατά τη διάρκεια του 3μηνου, ενώ οι υπόλοιποι, ζώα όλων των ηλικιών και διαφορετικών φυλών, δεν έμαθαν κανένα.

Ανάμεσα στους επιτυχόντες  κάποιοι έμαθαν ως και 39 διαφορετικά ονόματα παιχνιδιών.

Το αποτέλεσμα της έρευνας απέδειξε ότι η ικανότητα προσδιορισμού των παιχνιδιών στους σκύλους είναι 1 ειδικό προσόν που έχουν μόνο συγκεκριμένα ζώα, τα οποία οι ερευνητές ονόμασαν «προικισμένοι γνώστες λέξεων».

Ενώ οι 6 από τους 7 επιτυχόντες είχαν προηγούμενη γνώση λέξεων, οι ιδιοκτήτες τους ανέφεραν ότι δεν έκαναν τίποτα το ιδιαίτερο, για να τους εκπαιδεύσουν προς αυτήν την κατεύθυνση.

Πολλά από αυτά τα σκυλιά προέρχονταν από νοικοκυριά με πολλούς ομοφύλους τους, ήταν όμως τα μόνα ανάμεσά τους που είχαν αυτήν τη δεξιότητα.

Με βάση αυτήν τη διαπίστωση, καθώς και το γεγονός ότι ένας σκύλος, που δεν είχε καθόλου πριν γνωστική κατάκτηση ονομάτων παιχνιδιών, η Oliva, πέτυχαν στην 3μηνη αποστολή τους.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η προηγούμενη εμπειρία και η πρόσφατη εκπαίδευση δεν είναι απαραίτητοι παράγοντες για την εκδήλωση αυτής της ικανότητας εκμάθησης.

Αντίθετα, την αποκαλούν «ταλέντο», λέγοντας :

«Φαίνεται ότι περιβαλλοντολογικοί, κοινωνικοί και άλλοι απροσδιόριστοι ατομικοί παράγοντες (π.χ. το κίνητρο για παιχνίδι ) δεν εξηγούν την εκπληκτική απόδοση των 6 ήδη κατόχων γνώσεως των ονομάτων παιχνιδιών και του ενός αμαθούς σκύλου.

Τα συμπεράσματα μας, μάλλον, αναδεικνύουν το ταλέντο ως φορέα αυτού του συγκεκριμένου προσόντος των λίγων επιτυχόντων σκύλων της έρευνας.

Για αυτό, διαπιστώνουμε ότι είναι προικισμένοι μαθητές λέξεων υπό την έννοια ότι αυτή η ποιοτική διανοητική υπεροχή τους εξαιρεί από τον τυπικό πληθυσμό του είδους και τους παραλληλίζει με το ταλέντο και την ειδική γνωστική ικανότητα σε συγκεκριμένους τομείς των ανθρώπων.»

Είναι κάποιες ράτσες σκύλων εξυπνότερες από άλλες;

Ένα ιδιαίτερο αποτέλεσμα της παραπάνω μελέτης ήταν ότι οι 7 σκύλοι γνώστες των ονομάτων παιχνιδιών ανήκαν στη φυλή των Border Collie.

Πρόκειται για μία ράτσα που φημίζεται για τον υψηλό δείκτη νοημοσύνης της.

Συμπληρωματικά, πρέπει να τονισθεί ότι υπήρχαν άλλοι 18 σκύλοι της ίδιας φυλής στην έρευνα που δεν κατόρθωσαν να μάθουν τα ονόματα των παιχνιδιών, γεγονός που υπογραμμίζει την πιθανότητα μίας γενετικής επιρροής στους προικισμένους γνωστικά σκύλους.

Ο καθηγητής ψυχολογίας Dr Stanley Coren, κάτοχος διδακτορικού και συγγραφέας του βιβλίου «The intelligence of dogs», συμφωνεί ότι τα Border Collie είναι η ευφυέστερη φυλή σκύλων ακολουθούμενοι από τα Poodle, τα German Shepard, τα Golden Retreiver, τα Doberman Pinscher και τα Shetland Sheepdogs.

Οι σκύλοι, που έχουν κερδίσει τον τίτλο της εξυπνότερης ράτσας, μπορούν να μάθουν νέες εντολές με λιγότερες των 5 επαναλήψεων και υπακούν στην 1η εντολή σε ποσοστό άνω του 95%.

Φαινομενικά η κατοχή ενός ιδιοφυούς σκύλου είναι εξαιρετική συνθήκη, ωστόσο ο Coren σημείωσε αυτό το προσόν δεν τον κάνει αυτομάτως το ιδανικό κατοικίδιο.

Απαιτείται έντονη σωματική και πνευματική διέγερση για να είναι ευτυχισμένος και εναργής, γιατί κάθε σκύλος που βαριέται μπορεί να αναπτύξει προβλήματα συμπεριφοράς ή να γίνει καταστροφικός. Όταν όμως πρόκειται για έναν ευφυή σκύλο, η ανία ίσως κάνει την εμφάνιση της αρκετά πιο γρήγορα.

Καταλήγοντας ο Coren λέει :

«Ο τετράποδος φίλος μας είναι μέλος της οικογένειας και δεν παίζει ρόλο πόσο έξυπνος ή χαζός είναι, αλλά είναι η αμοιβαία αγάπη, φροντίδα και κατανόηση που τον ανάγει στον ιδανικό μας σύντροφο.»

Ενώ οι σκυλογονείς δεν πρέπει να εκτιμούν την αξία του σκυλοπαιδιού τους ανάλογα με το πόσα ονόματα παιχνιδιών γνωρίζει, ωστόσο η ανακάλυψη ότι συγκεκριμένοι σκύλοι έχουν την εξαιρετική αυτή γνωστική ικανότητα, μπορεί να μας βοηθήσει στην κατανόηση και λύση διαφόρων μυστηρίων της ανθρώπινης νοητικής ικανότητας εκμάθησης.

Επίλογος

Ένας καθηγητής ζωολογίας του πανεπιστημίου Eötvös Loránd της Βουδαπέστης , στην Ουγγαρία υπερθεματίζει λέγοντας:

«Μας έχει συναρπάσει τόσο πολύ αυτό το ιδιαίτερα εκπληκτικό χαρακτηριστικό της γνωστικής ικανότητας κάποιων σκύλων ανάμεσα στους ομοφύλους τους , ώστε να πιστεύουμε ότι η ανακάλυψη αυτή είναι η αρχή ενός ταξιδιού που θα μας οδηγήσει στην πληρέστερη κατανόηση των πηγών αυτού του ταλέντου , δηλαδή γιατί κάποια άτομα , άνθρωποι ή άλλα είδη είναι ιδιαίτερα προικισμένοι σε κάποιο συγκεκριμένο πεδίο γνώσης».