4 Σημάδια Άγχους στους Παπαγάλους

Οι παπαγάλοι είναι ίσως, οι πιο συχνοί επισκέπτες των νοσοκομείων εξωτικών ζώων.

Είτε πρόκειται για Lovebird,για Cockatiel ή για Macaw, όλοι είναι επιρρεπείς σε διάφορες ασθένειες.

Κάποιες από αυτές οφείλονται στον τρόπο ζωής τους, χωρίς να είναι πάντα διακριτά τα σημάδια τους.

Οι πιο συνηθισμένες ασθένειες των παπαγάλων είναι η κολοβακτηριδίωση, η παρασίτωση, η πνευμονία και η ψιττάκωση.

Αν και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθούν σε θανατηφόρες, εντούτοις η πρόγνωση της πορείας τους μπορεί να θετική, αν γίνει έγκαιρα η θεραπεία.

Οι συνθήκες ζωής ενός παπαγάλου παίζουν μεγάλο ρόλο στην εμφάνιση ή όχι άγχους και προβλημάτων συμπεριφοράς.

Ο βαθμός επηρεασμού κάθε πτηνού εξαρτάται από τον εξατομικευμένο χαρακτήρα του, δίχως να παραβλέπουμε ως δευτερεύων παράγοντα ευθύνης το μη προσαρμοσμένο περιβάλλον διαβίωσης στις ανάγκες και τις απαιτήσεις της ευημερίας των πανέμορφων αυτών πουλιών.

Για αυτούς τους λόγους, αν υποπτεύεσαι ότι το φιλαράκι σου βιώνει στρες, προτείνουμε να μελετήσεις τα 4 πιο βασικά σημάδια άγχους που, αν τα διαπιστώσεις άμεσα, πρέπει να απευθυνθείς στον κατάλληλο κτηνίατρο ή σε ένα νοσοκομείο εξωτικών ζώων.

Αφύσικη συμπεριφορά και στερεότυπα στους υπό αιχμαλωσία παπαγάλους

Τα στερεότυπα είναι μία ποικιλία συμπεριφορών που είναι ασυνήθιστη, επαναληπτική, χωρίς εμφανή λειτουργικότητα και αμετάβλητη.

Είναι σημάδια πνευματικής πίεσης που μπορεί να επηρεάσει τόσο τα υπό αιχμαλωσία όσο και τα φαινομενικά ελεύθερα οικιακά ζώα, κυρίως λόγω των δυσμενών συνθηκών ζωής, συγκριτικά με το φυσικό τους περιβάλλον, όσο και στον μη εμπλουτισμένο χώρο που ζουν.

Στη φύση αυτοί οι τύποι συμπεριφορών δεν υφίστανται, γιατί υπάρχει πλήθος φυσικών δραστηριοτήτων και επιλογών που προσαρμόζουν την καθημερινότητα τους στα ένστικτα και τις επιθυμίες τους.

Ειδικά στους παπαγάλους, οι συμπεριφορές αυτές προκύπτουν από την έλλειψη αισθητικών ερεθισμάτων.

Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν την δυνατότητα της αλληλεπίδρασης με ομόφυλούς τους ή με επιθυμητά αντικείμενα, καθώς δεν έχουν τον έλεγχο του περιβάλλοντος τους.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα υφίσταται διότι οι ανθρώπινοι σύντροφοί τους δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τέτοιες συμπεριφορές λόγω έλλειψης εκπαίδευσης και εμπειριών.

Κάποιοι μάλιστα πιστεύουν ότι ένα τέτοιο στερεότυπο είναι μία διασκεδαστική ιδιοτροπία που αξίζει να βιντεοσκοπηθεί, ενώ αντίθετα ο κολλητός τους ζητάει την προσοχή και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής του.

Συμπληρωματικά, πολλοί παπαγάλοι αναπτύσσουν τέτοιες συμπεριφορές, όταν είναι μόνοι τους, όταν οι ιδιοκτήτες τους δεν μπορούν να δουν την επίδειξη εκνευρισμού και του άγχους που νιώθουν.

Αν φοβάσαι ότι και το δικό σου φιλαράκι υποφέρει από στρες, μπορείς να το βιντεοσκοπήσεις για να διαπιστώσεις τη συμπεριφορά του.

 4 σημάδια στρες στους παπαγάλους

1) Το μάδημα των φτερών τους

Όσοι ζουν με ένα από αυτά τα υπέροχα πουλιά, σίγουρα κάποια στιγμή θα έχουν παρατηρήσει την αποψίλωση των φτερών τους.

Είναι μία κοινή ένδειξη άγχους τόσο εμφανής, ώστε υπολογίζεται ότι 1 στους 10 παπαγάλους τη διαπράττει.

Ίσως είναι το πιο ευδιάκριτο σημάδι επίδειξης στρες ενός παπαγάλου.

Αν δεις τον φτερωτό σου σύντροφο να χάνει τμηματικά το φτέρωμα του, χωρίς κάποιον εμφανή ιατρικό λόγο, τότε μάλλον μαδάει τα πλουμιστά φτερά του.

Αυτή η διαδικασία λαμβάνει χώρα μόνο στο σώμα του και ποτέ στο κεφάλι του.

Αν διαπιστώσεις μικρές πληγές στο αποψιλωμένο δέρμα του, τότε έχουμε μία άκρως ανησυχητική ένδειξη άγχους.

Η συμπεριφορά αυτή δεν απαιτεί την ύπαρξη κάποιου ιατρικού προβλήματος υγείας.

Κάποιες επιστημονικές μελέτες κατέδειξαν ότι το ζήτημα αυτό οφείλεται κυρίως σε ανεπαρκή διαβίωση του παπαγάλου, όπως φτωχή σε συστατικά διατροφή , κοινωνική απομόνωση, έντονα θορυβώδες περιβάλλον και έλλειψη πνευματικών ερεθισμάτων.

Σχετικά με την κοινωνική απομόνωση, πρέπει να σημειωθεί ότι από τη στιγμή που ο κολλητός σου έχει συντροφιά (ή του είδους του ή εσένα), πιθανή απουσία της μπορεί να του προκαλέσει μεγάλο στρες.

Ειδικά ο ανθρώπινος σύντροφος του, που ίσως πρέπει να λείπει για μεγάλα χρονικά διαστήματα, μπορεί να του δημιουργήσει έντονα σημάδια άγχους.

Το υπερβολικό κανάκεμα μαζί με την άφθονη στοργή τούς κάνει να δένονται ακόμα περισσότερο μαζί μας , κάνοντας τον προσωρινό αποχωρισμό ακόμα πιο δύσκολο.

Το μάδημα των φτερών ενός παπαγάλου μπορεί να οφείλεται και στην ελλιπή διαδικασία συλλογής τροφής.

Εφόσον το φαγητό είναι πάντα διαθέσιμο, χωρίς να υπάρχει προσπάθεια ανεύρεσης του, τότε η πλήξη που νιώθει μεγαλώνει.

2) Ουρλιαχτά

Το 2ο σημάδι στρες είναι τα συχνά ουρλιαχτά.

Είναι μάλλον ο συνηθέστερος λόγος εγκατάλειψης ενός τέτοιου πτηνού.

Η προφορική επικοινωνία αποτελεί δομικό στοιχείο της αλληλεπίδρασης μεταξύ των παπαγάλων.

Όταν οι φωνιτισμοί τους οξυνθούν και γίνουν επαναλαμβανόμενοι, τότε έχουμε έναν συναγερμό εκδήλωσης της δυσφορίας τους.

Μπορεί ακόμα να καλούν μακρινούς συγγενείς που δεν βρίσκονται στη γειτονιά τους.

Όταν αυτά τα κλάματα αποκτήσουν διάρκεια χωρίς προφανή λόγο, τότε έχουμε μία αφύσικη συμπεριφορά που παραπέμπει στην ύπαρξη ανίας και άγχους.

Έχει αποδειχθεί ότι, όταν οι παπαγάλοι συνδυασθούν με άλλα πουλιά, είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν αυτά τα σημάδια άγχους.

Αυτό το συμπέρασμα βγήκε από μία έρευνα που έγινε το 2003 στους πορτοκαλί παπαγάλους του Αμαζονίου.

3) Φόβος και έντονη επιθετικότητα

Είναι από τις πιο κοινές ενδείξεις εκδήλωσης άγχους στα πουλιά.

Όταν εμφανιστούν αυτά τα συμπτώματα στρες, πολλά πουλιά που ζουν στο ίδιο κλουβί απομακρύνονται ψυχικά μεταξύ τους, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με τον ανθρώπινο σύντροφό τους.

Επίσης, ο φόβος και η επιθετικότητα οδηγούν πολλά πτηνά στον αυτοτραυματισμό τους.

Ένας φοβικός παπαγάλος που επιζητεί κάθε φορά τη δραπέτευση ή που πανικοβάλλεται εύκολα είναι υποψήφιο θύμα εγκατάλειψης από τον ιδιοκτήτη του.

Στους μεγάλους παπαγάλους, τα budgies και τα cockatiels, καινούργιοι άνθρωποι, αντικείμενα ή ζώα στο περιβάλλον τους μπορεί να προκαλέσουν τον φόβο ή την επιθετικότητα.

Ο βαθμός αυτών των συναισθημάτων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν το περιβάλλον που μεγάλωσαν ήταν φτωχό, δηλαδή στερούταν πνευματικές διεγέρσεις και επαρκής κοινωνικοποίηση.

4) Αγχώδες βάδισμα

Όταν ένας παπαγάλος στρεσάρεται έντονα ,αρχίζει να περπατάει μονότονα και κατ’ επανάληψη πάνω σε μία συγκεκριμένη πορεία μέσα στο κλουβί του.

Στην άγρια φύση οι παπαγάλοι ζουν κατά ομάδες.

Όταν απομονώνουμε ένα τέτοιο πουλί στο σπίτι, μακριά από τους ομόφυλούς του , συγκεκριμένες συνήθειες, όπως η περιπλάνηση για συλλογή τροφής, δεν πραγματοποιούνται.

Για αυτόν τον λόγο ένας τρόπος να κρατάμε το φιλαράκι μας σε εγρήγορση, αν δεν μπορούμε να του βρούμε παρέα, είναι να κρύβουμε τροφή σε διάφορα μέρη μέσα στο κλουβί του και να τον αφήνουμε να την ανακαλύψει.

Όταν συνηθίσει αυτή τη διαδικασία, θα διασκεδάζει ψάχνοντας ,ενώ ταυτόχρονα θα μειωθεί το άγχος του.

Εμπλουτισμός περιβάλλοντος  

 Είναι ίσως ο πιο βασικός παράγοντας ευημερίας ενός παπαγάλου.

Το κλουβί, όπου ζει, πρέπει να είναι αρκετά μεγάλο, ώστε να περπατάει άνετα, να πεταρίζει, καθώς και να ξεμουδιάζει κάποιες φορές.

Θα πρέπει να έχει στη διάθεση του διάφορα αντικείμενα, ενώ το ιδανικό θα ήταν να έχει παρέα κάποιον ομόφυλό του, για να κοινωνικοποιηθεί καλύτερα.

Η ενθάρρυνση της εξερεύνησης μέσα στο κλουβί για κρυμμένη τροφή είναι πολύ σημαντικός παράγοντας για την ψυχική του ηρεμία.

Ίσως προτιμάει αντικείμενα του σπιτιού και όχι απαραίτητα κάποιο παιχνίδι.

Έχοντας τον απασχολημένο και δραστήριο, όχι μόνο μειώνουμε το στρες, αλλά τον αποτρέπουμε να υιοθετήσει τυχόν βλαβερές συμπεριφορές.

Επίλογος

Πρέπει να τονιστεί ξεκάθαρα ότι για να διατηρήσεις έναν παπαγάλο ως ζώο συντροφιάς είναι σαν να χώνεις έναν τετράγωνο πάσσαλο σε στρογγυλή τρύπα.

Το γεγονός ότι υπάρχει η σχετικά ομαλή διαβίωση των πτηνών αυτών μαζί μας, μάλλον οφείλεται στην προσαρμοστικότητα τους παρά στις δικές μας διαχειριστικές ικανότητες.

Στη φύση οι παπαγάλοι εξελίχθηκαν στο πέρασμα του χρόνου, για να πετούν πολλά χιλιόμετρα καθημερινά, να έχουν απεριόριστες κοινωνικές επαφές με τα άλλα μέλη του κοπαδιού τους, να συλλέγουν την τροφή που επιλέγουν, να κάνουν μπάνιο, όπως και όπου θέλουν, να εκτονώνονται σχίζοντας κορμούς δένδρων ή φυτά και να ζευγαρώνουν θέλοντας να αυξήσουν την οικογένεια τους.

Αντίθετα , ακόμα και στα πιο φιλόζωα περιβάλλοντα σπιτιών, οι ίδιοι παπαγάλοι μένουν πολλές ώρες μέσα σε ένα κλουβί, τρώνε το φαγητό που εμείς διαλέγουμε σερβίροντας το τις ώρες που εμείς μπορούμε, εξαρτούν από εμάς την εκτόνωσή τους, λαμβάνουν περιορισμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και δεν μπορούν συνήθως να κάνουν την οικογένεια τους.

Συνεπώς, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως ζώντας υπό συνθήκες αιχμαλωσίας είναι αδύνατο να μην αποκτήσουν άγχος και εκνευρισμό.

Εμείς ως νοήμονες σύντροφοί τους πρέπει να βρούμε τους τρόπους εκείνους που θα αποφορτίσουν το στρες, που νιώθουν τα φτερωτά φιλαράκια μας, ώστε να ζήσουν μία ανέμελη και ευτυχισμένη ζωή κοντά μας.