Μνήμη στη γάτα: Μπες μέσα στο μυαλό του φίλου σου

Πολλοί γατογονείς έχουν την εξής απορία:” Έχουν οι γάτες μνήμη;”

Οι γάτες έχουν βραχυπρόθεσμη, μακροπρόθεσμη και χωροταξική μνήμη

Όπως οι άνθρωποι και οι σκύλοι, έτσι και στα αιλουροειδή φιλαράκια μας η έρευνα έδειξε ότι διαθέτουν βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη μνήμη.

Επίσης, όπως και στους ανθρώπους, η γατομνήμη μοιάζει με εκείνη του μυαλού του ιππόκαμπου (δηλ. έχει την ικανότητα να αποθηκεύει μακροχρόνια τις βραχυπρόθεσμες αναμνήσεις), οπότε οι γάτες βασίζονται σε προηγούμενες εμπειρίες για να θυμούνται πράγματα.

Μία έρευνα του 2017 σε 50 γάτες, έδειξε ότι μπορούσαν να θυμούνται ποιο δοχείο περιείχε φαγητό μετά την απομάκρυνση τους από την περιοχή της έρευνας για 15 λεπτά, επιδεικνύοντας ότι έχουν βραχυπρόθεσμη επεξεργαστική μνήμη, ειδικά σε ότι αφορά το φαγητό.

Επίσης, σε μία έρευνα του 2008 οι συμμετέχουσες γάτες απέδειξαν ότι διαθέτουν χωροταξική μνήμη, όπως αποδείχθηκε από την ικανότητα τους να θυμούνται από ποια δοχεία φαγητού είχαν φάει, ενώ άλλα μισογεμάτα πιάτα φαγητού από άλλες γάτες υπήρχαν σε αυτήν την περιοχή.

Πως χρησιμοποιούν οι γάτες τη μνήμη τους;

Η βραχυπρόθεσμη γατομνήμη βοηθάει τα φιλαράκια μας σε αποστολές, όπως το κυνήγι για φαγητό και τον εντοπισμό αντικειμένων που έχουν κρυφτεί από αυτές.

Ωστόσο,σε 1 έρευνα του 2006 που είχε τον τίτλο “Η διάρκεια της επεξεργαστικής μνήμης της γάτας για εξαφανισμένα πράγματα”, τονίστηκε η ικανότητα τους να βρουν αυτά τα πράγματα εν καιρώ.

Η μακροπρόθεσμη γατομνήμη τις βοηθάει να ανακαλούν στο θυμικό τους πράγματα που έζησαν στη νεαρή τους ηλικία και συνεχίζουν να επηρεάζουν τη συμπεριφορά τους και τις αντιδράσεις τους όσο μεγαλώνουν.

Για παράδειγμα, μία γάτα μπορεί να αντιδράει αρνητικά απέναντι σε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο, χώρο ή θόρυβο βασιζόμενη σε μία παλιά δυσμενή εμπειρία.

Ο κτηνίατρος Dr Boris Morrison, δήλωσε στο site PetMD: ”Η σποραδική μνήμη είναι μία μορφή μακροπρόθεσμης μνήμης, όπου οι γάτες θυμούνται συγκεκριμένα πράγματα με λεπτομέρειες. Αυτό τους επιτρέπει να ανακαλούν το “Τι” και το “Που”, όταν ερευνούν διάφορα σενάρια, ειδικά αυτά που αφορούν το φαγητό.

Η σποραδική μνήμη έχει σχέση με συνειρμούς που επιτρέπουν τη σύνδεση συγκεκριμένων γεγονότων ή εμπειριών σχετικών με συμπληρωματικά τους στοιχεία, όπως ο χρόνος, το μέρος και η συναισθηματική επίδραση.

Το φαγητό δεν είναι αναγκαίο μόνο για τη συντήρηση τους, αλλά παίζει κεντρικό ρόλο και στην ανάκληση σημαντικών αναμνήσεων.“

Πάλι, όπως οι άνθρωποι, η ικανότητα να αποθηκεύουν οι γάτες νέες μνήμες, μειώνεται όσο μεγαλώνουν, όμως η ικανότητα τους να έχουν πρόσβαση σε αποθηκευμένες αναμνήσεις, διαρκεί για πάντα.

Τι θυμούνται οι γάτες;

Δεν υπάρχουν πολλές έρευνες που να έχουν εξετάσει τι συγκεκριμένα θυμούνται οι γάτες, όμως σύμφωνα με τον Dr Morrison μέχρι τώρα έχει καταδειχθεί ότι η γατομνήμη είναι οξύτερη, όταν συνδέεται με κάποιο δυνατό συναίσθημα, όπως για παράδειγμα, η αγάπη τους για ένα ξεχωριστό πρόσωπο ή φαγητό.

Βεβαίως, αρνητικές εμπειρίες, όπως είναι η εγκατάλειψη και η κακοποίηση, εκμαιεύσουν δυνατά συναισθήματα.

Έτσι μία γάτα, μπορεί να είναι νευρική, ανήσυχη ή αντιδραστική σε καταστάσεις ή σε ανθρώπους, ως αποτέλεσμα τρομακτικών εμπειριών.

Το 2016 σε μία έρευνα που αφορούσε θηλυκές γάτες και τις γέννες τους, καταδείχθηκε ότι τα γατάκια θυμόντουσταν τους φωνητισμούς των μαμάδων τους.

Τα γατάκια, επίσης, έδειξαν ανταπόκριση στο νιαούρισμα της μητέρας τους, όχι όμως όταν άκουγαν τον ίδιο φωνητισμό από κάποια άλλη άγνωστη γάτα.

Ο Dr Morrison, συνεχίζει: “Οι γάτες μπορούν να θυμούνται τα αδελφάκια τους, όταν έχουν ζήσει μέχρι δύο χρόνια μαζί, μέσω των οσμών, αλλά και τον δεσμό που αναπτύχθηκε κατά τη συμβίωση τους.

Γάτες που έζησαν με τα αδελφάκια τους λιγότερο των 2-3 μηνών, έχουν συνήθως λιγότερες αναμνήσεις συγκριτικά με εκείνες που έζησαν μαζί μέχρι την ενηλικίωση τους (περίπου 1 έτος).

Όσο περισσότερο ζει μία γάτα κοντά στα αδέλφια της, τόσες περισσότερες αναμνήσεις έχει από εκείνα.

Αυτό είναι μία απόδειξη μακροπρόθεσμης μνήμης”, κατέληξε ο ίδιος.

Γάτες εναντίον σκύλων

Κατά την έρευνα του 2017 που συμμετείχαν οι 50 γάτες, οι ερευνητές τάιζαν τις γάτες από διάφορα δοχεία φαγητού κάθε φορά.

Καταγράφηκε ποια είδη φαγητού προτιμούσαν οι γάτες και τους σερβίρονταν μέσα σε συγκεκριμένο πιάτο, κάτι που επίτρεψε στις γάτες να σχηματίσουν αναμνήσεις για το τι σερβίρονταν και πότε.

Αργότερα, άλλαξαν τα πιάτα για να παρατηρήσουν, αν συγκεκριμένες γάτες θυμόντουσταν προηγούμενες λεπτομέρειες των γευμάτων τους.

Σε άλλα πειράματα που έκαναν οι ερευνητές, αποδείχθηκε ότι οι γάτες μπορούσαν να θυμηθούν, αν προηγουμένως είχαν ψάξει για κάποιο συγκεκριμένο πιάτο, όταν έψαχναν ένα συγκεκριμένο είδος τροφής και τις περιστάσεις που ενδεχομένως συνέβη αυτό.

Η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι οι γάτες μπορούν να θυμούνται για πολύ μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, από αυτά που κατέδειξε η έρευνα, λέγοντας επίσης ότι οι γάτες είναι πιο μέτριες από τους σκύλους πάνω σε μία ποικιλία πνευματικών test, όπως η ανταπόκριση στις ανθρώπινες χειρονομίες, οι εκφράσεις των προσώπων και τα συναισθήματα.

Ο Dr Takagi , λέει: “Η βαθύτερη κατανόηση των γατών μας βοηθάει να χτίσουμε πιο δυνατές σχέσεις μαζί τους. Οι γάτες έχουν, ίσως την ίδια ευφυΐα με τους σκύλους, σε αντίθεση με την κοινή μας πεποίθηση ότι οι σκύλοι είναι πολύ πιο έξυπνοι.

Η απορία για το ποιο είδος είναι εξυπνότερο είναι ένα περίεργο θέμα ερεύνης, διότι η ίδια η απορία είναι προβληματική. Οι σκύλοι και οι γάτες είναι διαφορετικά είδη ζώων, έτσι το να συγκρίνουμε τη μεταξύ τους νοημοσύνη είναι σαν να συγκρίνουμε τις μπανάνες με τα μήλα.”

Ο Stanley Coren, συγγραφέας του βιβλίου “Η νοημοσύνη των σκύλων”, αναφέρει χαρακτηριστικά: “Στην περίπτωση σκύλος εναντίον γάτας, κάθε είδος ζώου ειδικεύεται στην πραγμάτωση διαφορετικών αποστολών.

Οι σκύλοι δημιουργήθηκαν για να είναι καλύτεροι δρομείς, ενώ οι γάτες έχουν την ικανότητα να χειρίζονται καλά διάφορα πράγματα με τα πόδια τους.

Για αυτόν τον λόγο, ένα test που περιλαμβάνει το τράβηγμα σκοινιών ή τον χειρισμό μοχλών θα ευνοούσε μία γάτα, ενώ ένα test που αφορά τη μετακίνηση από το ένα μέρος στο άλλο με την ταχύτητα σαν μέτρο αξιολόγησης της προσπάθειας, θα ευνοούσε έναν σκύλο.”

Ο Κάρολος Δαρβίνος, λέει: “Η ευφυΐα βασίζεται στην αποτελεσματικότητα των ειδών να κάνουν πράγματα που είναι απαραίτητα για την επιβίωση τους και κάποιος μπορεί να διαφωνήσει, ότι με αυτόν τον ορισμό όλα τα είδη που παραμένουν υγιή και πολυπληθή αποφεύγοντας έτσι την εξαφάνιση, είναι εξίσου ευφυή.”

Η θεωρία ότι οι μεγαλύτεροι εγκέφαλοι σχετίζονται με την αυξημένη νοημοσύνη, είναι αληθινή μέχρι ενός σημείου, όμως προβλήματα προκύπτουν, διότι μεγαλύτερα είδη ζώων απαιτούν μεγαλύτερους εγκέφαλους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι απαραίτητα και πιο ευφυή.