12 απίστευτα πράγματα που αφορούν τα περιστέρια

Το πιο οικείο , ίσως , πουλί στον άνθρωπο είναι το περιστέρι.

Είναι ένα θαρραλέο πτηνό που το συναντάμε σε όλες τις πλατείες, τα πάρκα, τις στέγες εγκαταλελειμμένων κτιρίων ακόμα και στις αυλές μας, όταν του δίνουμε φαγητό.

Συναντάται σε απίστευτους συνδυασμούς χρωμάτων και θαυμάζουμε το κοντό αλλά και γεροδεμένο κορμί του με τον στενό και συνεχώς παλλόμενο μπρος πίσω λαιμό του, που προσπαθεί να εντοπίσει τυχόν εχθρούς ή τους σπόρους που του πετάξαμε.

Το γνωρίσαμε πρώτη φορά χιλιάδες χρόνια πριν στην ανθρώπινη ιστορία, όταν σταμάτησε ο κατακλυσμός και ο Νώε το έστειλε να βρει στεγνή γη.

Εκείνο επέστρεψε με ένα κλαδί ελαίας και τότε κατάλαβε ο νέος πατριάρχης του ανθρώπινου είδους ότι ήρθε η ώρα να ανοίξει η κιβωτός και να επανεκκινηθεί η ιστορία της ανθρωπότητας.

Συνήθως ,αν αφεθούν να επιλέξουν μόνα τους το ζευγάρι τους είναι από τα λίγα είδη πτηνών που μένουν μονογαμικά σε όλη τη ζωή τους.

Στην εποχή μας αποτελεί ένα θαυμάσιο κατοικίδιο διότι είναι καλοπροαίρετο ,εύκολο στη συντήρηση του, ευγενικό και ήσυχο.

Είναι ιδανικό για αρχάριους λάτρεις πουλιών και καλή παρέα για τους εφήβους.

Θα κάτσει ήσυχα στον ώμο σου, μπορεί να μάθει ωραία κόλπα και βγάζει ρυθμικές κραυγές που πολλοί άνθρωποι τις βρίσκουν χαλαρωτικές και διασκεδαστικές.

Αγαπούν την ανθρώπινη παρέα και είναι εύκολη η εξημέρωση και η εκπαίδευση τους.

Παρακάτω θα αναφέρουμε 12 γεγονότα που καταδεικνύουν τη μοναδικότητα και την πολύπλευρη προσωπικότητα τους.

1) Το πρώτο , ίσως , οικιακό πτηνό

Το περιστέρι της πόλης (Columba Lidia), γνωστό και ως περιστέρι των βράχων , ίσως είναι το πρώτο οικιακό πουλί στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Μπορούμε να τα δούμε σε διάφορες εκφάνσεις της τέχνης 4.500 χρόνια Π.Χ στο Ιράκ, και αποτέλεσε επίσης σπουδαία πηγή τροφής για χιλιάδες χρόνια.

2) Εντυπωσίασαν ακόμα και τους Δαρβίνο και Νίκολα Τέσλα

Η αναπαραγωγή περιστεριών ήταν ένα διαδεδομένο χόμπι στη Βικτωριανή Αγγλία  από τους πιο ευκατάστατους ως και τη μεσαία τάξη.

Αποτέλεσμα αυτής της εκτεταμένης ασχολίας ήταν η δημιουργία πουλιών με περίεργους χρωματισμούς και ποικιλόμορφα φτερώματα.

Ένας ενθουσιώδης χομπίστας παραγωγός που είχε πολλές διασυνδέσεις με τις καλύτερες αναπαραγωγικές λέσχες του Λονδίνου ήταν ο Charles Darwin.

Το πάθος του αυτό τον ενέπνευσε να γράψει το 1868  το βιβλίο «The variation of Animals and Plants under domestication» στο οποίο αφιέρωσε 2 κεφάλαια στα περιστέρια ενώ μόνο 1 στον σκύλο και αντίστοιχα στη γάτα.

Ο Nikola Tesla, άλλο ένα σπουδαίο μυαλό, λάτρευε τα περιστέρια.

Του άρεσε να περιποιείται τραυματισμένα πουλιά στο δωμάτιο του στο New York City hotel. Το αγαπημένο του πτηνό ήταν ένα θηλυκό περιστέρι για το οποίο κάποτε είπε:

«Αγαπούσα αυτό το πουλί», το αγαπούσα όπως ένας άνδρας αγαπάει μία γυναίκα και την ίδια αγάπη εισέπραξα και από εκείνο. Όταν ήταν άρρωστο, το καταλάβαινα, το ήξερα. Ερχόταν στο δωμάτιο μου και έμενε κοντά μου αρκετές ημέρες. Το γιατροπόρευα μέχρι να γίνει καλά.

Αυτό το περιστέρι ήταν η χαρά της ζωής μου. Όταν με χρειαζόταν τίποτα άλλο δεν με ένοιαζε. Όσο την είχα υπό την προστασία μου δεν με απασχολούσε το παραμικρό.

Αυτός  ήταν ο σκοπός της ζωής μου, να την υπηρετώ.

Όταν πέθανε, για πάρα πολύ καιρό ήταν απαρηγόρητος.

3) Κατανοούν τον χωροχρόνο

Το 2017 σε μία έρευνα στη βιολογία, ειδικοί έδειξαν σε αιχμάλωτα περιστέρια κάποιες ψηφιακές σειρές στην οθόνη ενός υπολογιστή για ένα διάστημα 2 ως 8 δευτερολέπτων.

Κάποιες γραμμές ήταν κοντές περίπου 6cm μάκρος. Άλλες ήταν περίπου 4 φορές μεγαλύτερες ( 24cm ).

Τα περιστέρια είχαν εκπαιδευτεί να υπολογίζουν ή το μήκος κάθε γραμμής ή τον χρόνο που εμφανιζόταν στην οθόνη.

Βρέθηκε ότι για όση περισσότερη ώρα εμφανιζόταν η γραμμή, το περιστέρι έκρινε ότι ήταν η μεγαλύτερη σε μάκρος. Το αντίστροφο ίσχυε επίσης.

Αν τα περιστέρια έβλεπαν μία μακρύτερη γραμμή, θεωρούσαν ότι υπήρχε εκεί για περισσότερη ώρα.

Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα περιστέρια κατανοούν την έννοια του χρόνου και του χώρου.

Πιστεύεται ότι ο άνθρωπος επεξεργάζεται τα δεδομένα αυτά μέσα σε μία περιοχή του εγκεφάλου που λέγεται πλευρικός φλοιός. Στα περιστέρια δεν υπάρχει η περιοχή αυτή στον εγκέφαλο τους οπότε χρησιμοποιούν άλλο τρόπο επεξεργασίας των δεδομένων.

4) Μπορούν να επιστρέφουν πίσω διανύοντας τεράστιες αποστάσεις

Η ικανότητα αυτή υπάρχει στα περιστέρια ακόμα και όταν μεταφέρονται μέσα σε κλουβιά αιχμάλωτα σε τυχαίες κατευθύνσεις δίχως να έχουν οπτική ή οσφρητική επαφή ή διαίσθηση μαγνητικών γήινων πεδίων.

Οι έξοχες αυτές πλοηγικές ικανότητες των περιστεριών είναι μυστήριο για περίπου από το 3000 Π.Χ ,όταν οι αρχαίοι άνθρωποι απελευθέρωναν αιχμάλωτα πουλιά και τα ακολουθούσαν προς την κατεύθυνση που εκείνα πήγαιναν.

Αυτή ακριβώς η δεξιότητα πλοήγησης τα έκανε διάσημους μεταφορείς μηνυμάτων για μακρινές αποστάσεις.

Λέγεται ότι τα αποτελέσματα των ολυμπιακών αγώνων στην Αρχαία Ελλάδα μεταδίδονταν σε όλους τους λάτρεις των αγώνων μέσω των περιστεριών.

Ακόμα και στην Ανατολή, ο περιβόητος Τζένγκις Χαν ερχόταν σε επαφή με εχθρούς και συμμάχους μέσω αλληλογραφίας που τη διεκπεραίωναν περιστέρια.

5) Έσωσαν χιλιάδες ανθρώπινες ζωές στον 1ο και 2ο παγκόσμιο πόλεμο

Το ταλέντο επαναπατρισμού και επιστροφής των περιστεριών στο σπίτι, έγραψε ιστορία και στον 20ο αιώνα κατά τη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων.

Τα αντίπαλα έθνη διέθεταν πολυάριθμα σμήνη αυτών των πτηνών ως διακινητές μηνυμάτων και ειδήσεων. Λέγεται ότι οι Αμερικάνοι στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο διέθεταν περίπου 200000 περιστέρια.

Μεταφέροντας κρίσιμες πληροφορίες από τα πεδία των μαχών, τα πουλιά αυτά έσωσαν χιλιάδες ζωές. Ένα τέτοιο πουλί ,που ονομαζόταν Cher Ami ,εκτέλεσε μία αποστολή διάσωσης 194 Αμερικανών στρατιωτών στις 4 Οκτωβρίου 1918.

6) Μπορούν να εκπαιδευτούν ως κριτικοί τέχνης...

Ένας Γιαπωνέζος ψυχολόγος , ο Shigeru Watanabe και δύο συνάδελφοι του κέρδισαν το 1995 βραβείο Νόμπελ διότι σε ένα εργαστηριακό πρόγραμμα εκπαίδευσης περιστεριών, τα δίδαξαν να αναγνωρίζουν πίνακες του Κλωντ Μονέ και του Πάμπλο Πικάσο και μάλιστα να ξεχωρίζουν ποιοι δημιουργήθηκαν από τον καθένα.

Ακόμα τα πουλιά αυτά χρησιμοποίησαν τις γνώσεις τους στον ιμπρεσιονισμό και τον κυβισμό ώστε να ταυτοποιήσουν πίνακες άλλων ζωγράφων που ανήκαν στις δύο παραπάνω σχολές ζωγραφικής.

Αργότερα, ο Watanabe δίδαξε άλλα περιστέρια να ξεχωρίζουν ζωγραφιές που έγιναν με νερομπογιά ή με Παστέλ.

Σε ένα πείραμα που έγινε το 2009 δανείστηκε αιχμάλωτα περιστέρια για να τους δείξει δύο περίπου ντουζίνες ζωγραφιών από παιδιά ενός δημοτικού σχολείου στο Τόκιο.

Τα δίδαξε να ξεχωρίζουν ποιες ζωγραφιές ήταν «Καλές» και ποιες ήταν «Όχι καλές».

Μετά ο Watanabe παρουσίασε σε αυτά τα πτηνά-κριτικούς 10 άλλες ζωγραφιές και αυτά ξεχώρισαν ποιες πήραν κακούς βαθμούς από τους καθηγητές και ένα πάνελ ενήλικων ανθρώπων.

Τελικά, τα ευρήματα των ερευνών του Watanabe έδειξαν ότι τα άγρια περιστέρια κατηγοριοποιούν φυσιολογικά πράγματα με βάση τα χρώματα , την υφή και τη γενική τους παρουσία.

7) ... αλλά και να διαχωρίζουν γραμμένες λέξεις

Σε μία έρευνα το 2016 που έκαναν από κοινού το πανεπιστήμιο Otaga της Νέας Ζηλανδίας και Ruhr της Γερμανίας και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό PNAS, οι επιστήμονες εκπαίδευσαν περιστέρια να τσιμπούν Αγγλικές λέξεις με 4 γράμματα ,όπως εμφανίζονταν στην οθόνη ή να τσιμπούν ένα σύμβολο, όταν μία Αγγλική σειρά γραμμάτων χωρίς έννοια εμφανιζόταν στην οθόνη. Με την πάροδο του χρόνου εκπαιδεύτηκαν 4 πτηνά στο χτίσιμο ενός λεξιλογίου 26 ως 58 γραμμένων λέξεων.

Αποδείχθηκε ότι τα περιστέρια όχι μόνο αναγνώριζαν τις λέξεις που είχαν μάθει αλλά και άλλες που δεν είχαν ξαναδεί.

Η έρευνα έδειξε ότι, αν και τα περιστέρια δε διαθέτουν ικανότητες αποκωδικοποίησης ,ωστόσο μπορούσαν να επεξεργαστούν ορθογραφικές πληροφορίες. Αυτό σημαίνει  ότι ,αν και τα πουλιά αυτά δεν μπορούσαν να διαβάσουν και να καταλάβουν τις λέξεις που έβλεπαν, μπορούσαν όμως να αναγνωρίσουν επιτυχώς οπτικά υποδείγματα τα οποία καθόριζαν τις λέξεις.

8) Κάποια περιστέρια με λευκό οπίσθιο μπάλωμα φτερών ξεγελούν τον θάνατο

Σε μία κατάσταση ζωής και θανάτου η επιβίωση ενός περιστεριού μπορεί να εξαρτηθεί από τον χρωματισμό των φτερών του.

Έρευνα έδειξε ότι γεράκια σπάνια κυνηγάνε περιστέρια που έχουν ένα άσπρο μπάλωμα φτερών πάνω από την ουρά τους και αν αποφασίσουν να τα κυνηγήσουν έχουν ελάχιστο ποσοστό επιτυχίας.

Για να τεκμηριώσει αυτό το συμπέρασμα ο φοιτητής διδακτορικού Alberto Palleroni και η ομάδα του, μάρκαραν 5235 περιστέρια στην περιοχή Davis της Καλιφόρνια.

Μετά, παρακολούθησαν 1485 επιθέσεις γερακιών σε περιστέρια για ένα χρονικό διάστημα 7 ετών. Οι ερευνητές βρήκαν ότι ,αν και τα περιστέρια με λευκό μπάλωμα φτερών αποτελούσαν το 20-25% του συνολικού πληθυσμού της περιοχής, λιγότερο του ποσοστού 2% αντιπροσώπευαν τα θύματα των επιθέσεων των γερακιών.

Η μεγάλη πλειοψηφία των θυμάτων είχαν μπλε μπάλωμα πίσω φτερών.

Ο Palleroni και η ομάδα του περιόρισαν 756 περιστέρια με άσπρο και μπλε μπάλωμα πίσω φτερών πάνω από την ουρά και άλλαξε τον χρωματισμό τους κόβοντας και κολλώντας στα άσπρα τα μπλε φτερά και το αντίστροφο.

Τα γεράκια πάλι επιτέθηκαν στα πουλιά με το μπλε πίσω φτέρωμα ( που ήταν άσπρο με κολλημένα μπλε φτερά ) ενώ τα άλλα με το λευκοκολλημένο πίσω φτέρωμα γλύτωσαν τη μεγάλη πλειοψηφία των επιθέσεων.

Συνεπώς, το συμπέρασμα τελικά ήταν ότι το λευκό χρώμα αποσπούσε την προσοχή των αρπακτικών από το υποψήφιο θύμα και δε ζύγιζαν καλά τις επιθέσεις τους.

9) Το εξαφανισμένο πουλί Dodo έμοιαζε με τα σημερινά περιστέρια

Υπάρχουν 308 είδη περιστεριών παγκοσμίως. Όλα ανήκουν στην ευρύτερη οικογένεια πτηνών που λέγεται Columbiformes. Σε αυτήν ανήκε και το εξαφανισμένο πουλί Dodo.

Δεν μπορούσε να πετάξει, ήταν σχετικά ήμερο και κατοικούσε στο νησί Mauritius κοντά στη Μαδαγασκάρη.

Δεν είχε φυσικούς εχθρούς αλλά ,όταν ναύτες άποικοι κατέφθασαν στο νησί, έφεραν μαζί τους σκύλους, γάτες, ποντίκια και γουρούνια που σιγά σιγά τα εξολόθρευαν. Πριν το τέλος του 17ου αιώνα τα Dodo είχαν εξαφανιστεί.

Με τεστ DNA επιβεβαιώθηκε ότι ο κοντινότερος γενετικά συγγενής του Dodo ήταν το είδος περιστεριού Nicobar, μία ζωηρή οικογένεια περιστεριών.

Έχει πολύχρωμο και ιριδωτό φτέρωμα και τα τελευταία χρόνια απειλείται επίσης η ύπαρξη του.

Το συναντάμε σε μικρά νησιά του Νοτίου Ειρηνικού και στην Ασία.

Σε αντίθεση με το Dodo, μπορεί να πετάξει.

10) Κάποια εποχή το 25% όλων των ειδών πουλιών στις ΗΠΑ ήταν τα περιστέρια-επιβάτες

Τα κοινά περιστέρια της πόλης , ή rock pigeons , κατοίκησαν και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ, όταν τα έφεραν εκεί οι Ευρωπαίοι άποικοι. Κατάγονταν από την Ευρασία και τη Βόρεια Αφρική και πιστεύεται ότι ήρθαν στις ΗΠΑ από Γάλλους αποίκους γύρω στο 1606 Μ.Χ Μέχρι τότε ένα άλλο ενδογενές είδος Columbiform ζούσε και ευημερούσε εκεί: το περιστέρι-επιβάτης ( Ectopistes migratorius ).Περίπου 5 δισεκατομμύρια πουλιά του είδους αυτού ζούσαν στις ΗΠΑ, πριν Γάλλοι, Άγγλοι και Ισπανοί αποικήσουν την ήπειρο.

Υπολογίζεται ότι αντιπροσώπευαν το 25-40% του συνολικού πληθυσμού όλων των ειδών πτηνών στις ΗΠΑ.

Στις αρχές του 20ου αιώνα,σταδιακά χάθηκαν τα ίχνη τους λόγω του εκτεταμένου κυνηγετικού σπορ, της εξαφάνισης σπουδαίων βιότοπων τους και ίσως κάποιας γενετικής μετάλλαξης που επήλθε από τα νέο-εισαγόμενα είδη περιστεριών.

Το τελευταίο καταγεγραμμένο περιστέρι-επιβάτης ήταν ένα θηλυκό σε αιχμαλωσία που ονομαζόταν Μάρθα και πέθανε την 1η Σεπτεμβρίου 1914.

11) Τα περιστέρια παράγουν «κάτι» σαν γάλα

Μόνο τα θηλαστικά, όπως και ο άνθρωπος , παράγουν γνήσιο γάλα.

Όμως, τα περιστέρια και 2 άλλα είδη πτηνών , τα Flamingo και ο αρσενικός αυτοκρατορικός πιγκουίνος , ταΐζουν τα μικρά με κάτι παρόμοιο. Ένα άσπρο υγρό γεμάτο θρεπτικές ουσίες, λιπαρά , αντιοξειδωτικά και υγιεινές πρωτείνες που παρασκευάζεται σε ένα ειδικό τμήμα του οισοφάγου τους που προορίζεται να αποθηκεύει και να μετατρέπει προσωρινά την τροφή σε αυτό το υγρό.

Όπως στο γάλα των θηλαστικών έτσι και σε αυτόν τον τύπο γάλακτος των περιστεριών  η δημιουργία του ρυθμίζεται από την ορμόνη προλακτίνη.

Τα νέο-εκκολαφθέντα περιστέρια πίνουν αυτό το υγρό μέχρι τον απογαλακτισμό τους, περίπου σε ηλικία 4-6 εβδομάδων.

Το γαλακτώδες αυτό υγρό παράγεται τόσο στα θηλυκά όσο και στα αρσενικά περιστέρια.

 12) Έρευνα δείχνει ότι υπό συνθήκες, τα περιστέρια μπορεί να ανιχνεύσουν τον καρκίνο

Γνωρίζουμε ήδη, ότι τα περιστέρια μπορούν να ξεχωρίσουν και να κατηγοριοποιήσουν έργα τέχνης ή λέξεις που έχουν νόημα ή όχι.

Μία έρευνα όμως το 2015 έδειξε ότι μπορούν να διαχωρίσουν καλοήθεις ή κακοήθεις όγκους κάτω από τις σωστές συνθήκες.

Ερευνητές του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια ( Davis Medical Center ) έβαλαν 16 περιστέρια σε ένα δωμάτιο με μεγεθυμένες βιοψίες εν δυνάμει καρκίνου του μαστού.

Όταν σωστά αναγνώριζαν το αποτέλεσμα της βιοψίας έπαιρναν ως ανταμοιβή μία λιχουδιά, σύμφωνα με το περιοδικό Scientific American.

Από τη στιγμή που για 15 ημέρες εκπαιδεύτηκαν στην αναγνώριση καλοηθών και κακοήθων όγκων, η διαγνωστική τους ικανότητα έφθασε στο 85% ποσοστό επιτυχίας κατά μέσο όρο.

Όταν όμως συνδυάστηκαν οι προσπάθειες 4 περιστεριών , ως ομάδα , είχαμε το εκπληκτικό ποσοστό του 99% , όσο δηλαδή αναμένουμε να έχει ένας γιατρός ογκολόγος. Για να αποδειχθεί ότι δεν ήταν αποτέλεσμα απομνημόνευσης η επιτυχία τους, χρησιμοποιήθηκαν και άλλες βιοψίες που τα πουλιά αυτά ποτέ δεν είχαν ξαναδεί.

Επίσης τα περιστέρια έμαθαν να σκανάρουν μαστογραφίες για ανίχνευση καρκίνου σε μικρές μάζες ασβεστοποιημένων ιστών.

Πάλι θριάμβευσαν στο ποσοστό επιτυχημένης αναγνώρισης, αν και μικρότερο , που ήταν 72% , ωστόσο θεωρείται σχεδόν ισότιμο με αυτό ενός ραδιακτινολόγου.

Αυτό δε σημαίνει ότι σύντομα θα χρησιμοποιηθούν στα νοσοκομεία ως ανιχνευτές όγκων.

Απλώς, θα γίνει χρήση της οπτικής τους ικανότητας στην ανίχνευση όγκων για τη βελτίωση διαβάσματος των ιατρικών εξετάσεων ( σε εικόνες ) και εξέλιξης των τεχνικών επεξήγηση ακτινογραφιών.

Επίλογος

Το περιστέρι σίγουρα δεν διαθέτει την οξεία όραση κάποιων αρπακτικών ,όπως ο αετός ή το γεράκι που εντοπίζουν το υποψήφιο θύμα τους από απόσταση τουλάχιστον 500 μέτρων.

Είναι όμως ένα πουλί που εύκολα μπορεί να εξημερωθεί και να μας αποκαλύψει πολλές πτυχές της ευφυίας που κρύβει στον μικροσκοπικό του εγκέφαλο.

Μπορεί να ξεχωρίσει τα γράμματα της αλφαβήτου και να αναγνωρίσει λέξεις που έχουν νόημα ή να αντικαταστήσουν τους κριτικούς της τέχνης ,όταν πρόκειται να διαλέξουν ανάμεσα σε πίνακες του Μονέ και του Πικάσο.

Εν τέλει, μπορεί να θυμάται τουλάχιστον 2000 εικόνες και να αντιλαμβάνεται ανάλογα με την έκφραση του προσώπου μας ποια συναισθήματα δείχνουμε.

Για όλα αυτά, είναι ένα εξαιρετικό πτηνό και ιδανικό κατοικίδιο.