Σύμφωνα με μία πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ, οι μέλισσες συνεισφέρουν κάθε χρόνο στην αμερικάνικη αγροτική οικονομία περίπου 20 δις δολάρια.
Αυτή η συνεισφορά γίνεται μέσα από τη στοχευμένη χρησιμοποίηση τους από τη μελισσοκομική βιομηχανία στην αύξηση της παραγωγικότητας και της ποιοτικής αναβάθμισης της αγροτικής παραγωγής.
Έτσι αυτός ο συγκεκριμένος κλάδος της αγροτικής οικονομίας είναι ένας εξαιρετικά προσοδοφόρος παράγοντας για την ανάπτυξη της.
Για να πάρουμε μία ιδέα αυτής της συνεισφοράς θα αναφέρουμε ότι, όταν οι μέλισσες μαζεύουν γύρη και νέκταρ για να επιβιώσουν, επικονιάζουν πολλές παραγωγές αγροτικών προϊόντων, όπως μούρα, μήλα, πεπόνια, μπρόκολα κ.α.
Μερικά από αυτά τα είδη καθώς και άλλα, όπως τα βατόμουρα και τα κεράσια, εξαρτούν την ανάπτυξη τους σε ποσοστό 90% από την επικονίαση των μελισσών.
Ένα άλλο προϊόν, το αμύγδαλο, εξαρτά την ύπαρξη του αποκλειστικά από την επικονίαση των μελισσών και μάλιστα την περίοδο της μέγιστης άνθησής της.
Όμως, υπάρχουν πολλές ακόμα συναρπαστικές πληροφορίες που αφορούν αυτά τα μυστηριώδη έντομα, τα οποία βουίζουν διαρκώς ολόγυρα μας.
1) Το κεντρί της μέλισσας ωφελεί την υγεία μας.
Μία τοξίνη στο δηλητήριο της μέλισσας που λέγεται μελιτίνη μπορεί να σταματήσει τον ιό HIV. Έχει μάλιστα τη δυνατότητα να τον σκοτώσει, διότι ανοίγει τρύπες στο προστατευτικό του περίβλημα.
Επιστήμονες του πανεπιστημίου Washington στο St. Louis προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν αυτήν την τοξίνη ως προστατευτικό gel.
Το κεντρί τω μελισσών μπορεί επίσης να ανακουφίσει από τον πόνο που προκαλεί η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Ερευνητές του πανεπιστημίου Sao Paolο στη Βραζιλία ανακάλυψαν ότι ελάχιστη ποσότητα από το δηλητήριο της μέλισσας αυξάνει το επίπεδο της γλυκοκορτιζόνης ,μιας αντιφλεγμονώδους ορμόνης,στο σώμα μας.
2) Οι μέλισσες δουλεύουν πιο κοπιαστικά από τους ανθρώπους.
Σε πιο ψυχρές περιόδους του χρόνου, οι μέλισσες ζουν ως και 9 μήνες.
Το καλοκαίρι, όμως δε ζουν παραπάνω από 6 εβδομάδες διότι κυριολεκτικά δουλεύουν μέχρι θανάτου.
3) Όταν αλλάζει η αποστολή τους, αλλάζει η χημεία του μυαλού τους.
Οι μέλισσες είναι συνδεδεμένες με συγκεκριμένες εργασίες.
Για παράδειγμα, οι μέλισσες-ανιχνευτές ψάχνουν διαρκώς για νέες πηγές τροφής και έχουν κατασκευαστεί για περιπέτεια.
Οι μέλισσες-στρατιώτες δουλεύουν ως φρουροί ασφαλείας για όλη τους τη ζωή, όπως διαπιστώθηκε το 2012 .
Το 1% από όλες τις μεσήλικες μέλισσες γίνονται «εργολάβοι κηδειών», αφού επηρεάζονται από 1 γενετικό εγκεφαλικό μοτίβο που τους επιβάλλει να μετακινούν τις νεκρές μέλισσες έξω από την Κυψέλη.
Όμως, το πιο εντυπωσιακό είναι ότι οι κανονικές μέλισσες, όταν αναλαμβάνουν πολλαπλές εργασίες στη διάρκεια του βίου τους ,θα αλλάξουν τη χημεία του εγκεφάλου τους πριν ξεκινήσουν τη νέα αποστολή τους.
4) Οι εγκέφαλοι τους αγνοούν τον χρόνο.
Όταν οι ηλικιωμένες μέλισσες αναλάβουν εργασίες που κανονικά πρέπει να εκτελεσθούν από νεότερες , τότε ο εγκέφαλος τους παύει να γερνά.
Στην πραγματικότητα υπάρχει αντιστροφή της διαδικασίας γήρανσης.
Φαντάσου ότι ανεβαίνεις πάνω σε 1 δίκυκλο και θέλεις να το οδηγήσεις. Δεν σε κάνει να νιώθεις ότι είσαι νεότερος;
Το μυαλό σου θεωρεί εκείνη την ώρα ότι πραγματικά είσαι νεότερος.
Επιστήμονες του University of Arizona στις ΗΠΑ πιστεύουν ότι με αυτήν την ανακάλυψη ίσως τιθασευτεί η επέλαση της άνοιας στους ανθρώπους.
5) Οι μέλισσες αλλάζουν τη φαρμακολογία.
Για να ενισχύσουν τις κυψέλες τους, οι μέλισσες χρησιμοποιούν μία ρητίνη από λεύκες και άλλα αειθαλή δένδρα που ονομάζεται πρόπολη. Στην πραγματικότητα είναι μία κόλλα.
Παρόλο που οι μέλισσες τη χρησιμοποιούν ως στεγανωτικό υλικό, εμείς αντίθετα με αυτήν καταπολεμούμε ιούς, βακτηρίδια και μύκητες.
Η έρευνα έδειξε ότι η πρόπολη που συλλέγεται από 1 Κυψέλη μπορεί να ανακουφίσει κρύες πληγές, έρπητα, ελκώδη λαιμό ακόμα και έκζεμα.
6) Οι μέλισσες αναγνωρίζουν το ανθρώπινο πρόσωπο.
Τα ευλογημένα αυτά έντομα αναγνωρίζουν τα πρόσωπα, όπως φυσικά και εμείς.
Παίρνουν τμήματα αυτών, όπως φρύδια, χείλη και αυτιά και ενώνοντας τα διακρίνουν όλο το πρόσωπο.
Αυτό το προσόν τους είναι γνωστό ως «διαμορφωτική διαδικασία» και ίσως βοηθήσει τους επιστήμονες της πληροφορικής να βελτιώσουν την τεχνολογία αναγνώρισης προσώπων, όπως αναφέρει η εφημερίδα New York Times.
7) Οι μέλισσες διαθέτουν προσωπικότητα.
Ακόμα και μέσα στις κυψέλες υπάρχουν οι εργάτες και οι φυγόπονοι.
Ερευνητές του University of Illinois στις ΗΠΑ αναφέρουν ότι δεν είναι γεννημένες όλες οι μέλισσες, για να εκπληρώνουν στρατιωτικά καθήκοντα.
Κάποιες είναι πρόθυμες να κινδυνεύσουν, ενώ άλλες είναι υποταγμένες και δειλές.
Μία έρευνα του 2011 βρήκε ότι οι ταραγμένες μέλισσες μπορεί να νιώθουν απαισιόδοξα δείχνοντας μας εν μέρει ότι διακατέχονται από συναισθήματα.
Μάλλον τελικά μάς μοιάζουν πολύ.
8) Οι μέλισσες ελκύονται από την καφεΐνη ,αλλά και την κοκαΐνη.
Σίγουρα η φύση δεν προόριζε την καφεΐνη μόνο για τον υποτιμητικό ρόλο του γεμίσματος της κούπας μας, όταν ξυπνάμε το πρωί.
Στην πραγματικότητα είναι η άμυνα ενός φυτού που διώχνει τα βλαβερά έντομα και προσελκύει τους επικονιαστές.
Επιστήμονες του University of Newcastle στην Αγγλία ανακάλυψαν ότι το νέκταρ που είχε αναμιχθεί με καφεΐνη βοηθούσε τις μέλισσες να δουλεύουν καλύτερα, ενώ αντίθετα η κοκαΐνη τις μετέτρεπε σε μεγάλους ψεύτες.
Οι μέλισσες επικοινωνούν με ένα είδος χορού, ώστε να δείξουν στις υπόλοιπες την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουν, για να βρουν το καλό φαγητό.
Όμως, οι «φτιαγμένες» μέλισσες υπερβάλουν στις κινήσεις τους δίνοντας έτσι ψεύτικες πληροφορίες σχετικά με την ποιότητα του φαγητού.
Επίσης, δείχνουν σημάδια υποχώρησης βοηθώντας έτσι τους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα τις επιπτώσεις του εθισμού.
9) Το σύστημα πλοήγησής τους μοιάζει με αυτό των Βίκινγκς.
Οι μέλισσες χρησιμοποιούν τον ήλιο σαν πυξίδα.
Όταν, όμως ο καιρός είναι συννεφιασμένος, έχουν μία υποστήριξη (πλοηγούνται από την αμυδρή λάμψη του ηλιακού φωτός χρησιμοποιώντας ειδικούς φωτο-υποδοχείς που τις βοηθούν να βρουν τη θέση του ήλιου στον ουρανό).
Οι Βίκινγκς μάλλον είχαν παρόμοιο πλοηγικό σύστημα.
Τις ηλιόλουστες ημέρες κατευθύνονταν από ηλιακά ρολόγια , τις συννεφιασμένες όμως, χρησιμοποιούσαν ηλιόπετρες (μικρά κομμάτια ασβεστίτη που λειτουργούσαν ως φίλτρο των ισχνών ηλιακών ακτίνων που τους βοηθούσαν να μένουν στη σωστή πορεία).
10) Οι μέλισσες μπορούν να λύσουν δύσκολα μαθηματικά προβλήματα.
Ας υποθέσουμε ότι είναι Σαβ/κο και πρέπει να κάνεις κάποιες δουλειές.
Πρέπει να επισκεφθείς 6 καταστήματα που όλα είναι σε διαφορετικές κατευθύνσεις.
Ποια είναι η μικρότερη απόσταση που πρέπει να διανύσεις επισκεπτόμενος και τα 6 μαγαζιά;
Οι μαθηματικοί αποκαλούν αυτό το πρόβλημα ως «το πρόβλημα του πλανόδιου πωλητή» και μπορεί να μπερδέψει ακόμα και τα computers.
Όμως για τις μέλισσες δεν υπάρχει δυσκολία.
Ερευνητές του University Royal Holloway of London ανακάλυψαν ότι οι μέλισσες πετούν ανάμεσα στα λουλούδια βρίσκοντας πάντα τη συντομότερη διαδρομή.
Μέχρι τώρα είναι τα μόνα ζώα που έλυσαν το πρόβλημα «του πλανόδιου πωλητή».
11) Οι μέλισσες είναι οι πιο οικονομικοί χτίστες της φύσης.
Το 36π.χ ο Marcus Terentius Varos υποστήριξε ότι οι κηρήθρες των κυψελών ήταν το πιο πρακτικό παγκόσμιο κατασκεύασμα.
Αιώνες αργότερα ένας Έλληνας μαθηματικός ο Pappus εδραίωσε αυτήν την υπόθεση για τις κηρήθρες.
Σχεδόν στην εποχή μας ένας Αμερικάνος μαθηματικός ο Thomas Hales το απέδειξε μαθηματικά δείχνοντας ότι μεταξύ όλων των κατασκευών, οι μέλισσες για το χτίσιμο των κηρηθρών χρησιμοποιούν το λιγότερο ποσό κεριού.
Συμπληρωματικά δεν είναι οι κηρήθρες μόνο τα πιο αποτελεσματικά κτίσματα , αλλά και τα πιο άρτια γεωμετρικά, καθώς τα τοιχώματα τους έχουν ακριβώς κλίση 120° που μας δίνει 1 τέλειο εξάγωνο.
12) Οι μέλισσες μας βοηθούν στη σύλληψη Serial Killers.
Οι κατά συρροή δολοφόνοι διαπράττουν τα εγκλήματα τους σαν τις μέλισσες κοντά στο σπίτι τους, αλλά όχι τόσο, ώστε να τους αντιληφθούν οι γείτονες τους.
Παρομοίως οι μέλισσες μαζεύουν τη γύρη κοντά στην Κυψέλη τους , αλλά όχι τόσο κοντά, ώστε να τις αντιληφθούν οι θηρευτές και να κινδυνεύσει όλη η κυψέλη.
Για να καταλάβεις πώς λειτουργεί αυτή η «νεκρή ζώνη», οι επιστήμονες μελέτησαν τη συμπεριφορά αυτή των μελισσών και έγραψαν κάποιους αλγόριθμους.
Τα ευρήματα τους βελτίωσαν τα μοντέλα των computers της αστυνομίας που χρησιμοποιούνται για τον εντοπισμό και τη σύλληψη των κακοποιών.
13) Οι μέλισσες δημιουργούν νέες δουλειές.
Ο μέσος Αμερικάνος καταναλώνει 1 Κγρ μέλι περίπου ετησίως.
Πάνω από αυτό η υπηρεσία U.S Department of Agricalture υπολογίζει ότι οι μέλισσες επικονιάζουν περίπου το 80% των εγχώριων φυτών και λουλουδιών που απλά σημαίνει ότι φυτά αξίας 13 δις δολαρίων επικονιάζονται κάθε χρόνο από αυτές.
Επίλογος
Κλείνοντας αυτό το άρθρο για τις μέλισσες, έναν πραγματικά ανεκτίμητο θησαυρό για την επιβίωση μας, θα αναφέρουμε κάποιες γενικές πληροφορίες για αυτές:
• Μόνο οι θηλυκές μέλισσες-εργάτριες μπορούν να μας κεντρίσουν, ενώ οι αρσενικές-κηφήνες δεν μπορούν. Η βασίλισσα μπορεί επίσης να τσιμπήσει, αλλά αυτό γίνεται πολύ σπάνια διότι σχεδόν ποτέ δεν απομακρύνεται πολύ από την Κυψέλη της.
• Μία τυπική Κυψέλη μελισσών έχει περίπου 50.000 εργάτριες.
• Οι κηφήνες δεν έχουν πατέρα, έχουν όμως παππού.
• Η βασίλισσα έχει περίπου 2πλάσιο μέγεθος από μία εργάτρια.
• Μία βασίλισσα μπορεί να γεννάει ημερησίως 2000-3000 αυγά την περίοδο που χτίζεται η Κυψέλη της.
• Οι μέλισσες-ανιχνευτές πρέπει να πετούν περίπου 55000 μίλια για να παράγουν μισό κιλό μέλι, επισκεπτόμενες περίπου 2 εκατομμύρια λουλούδια.