10 συναρπαστικές πληροφορίες για τα κουνούπια

Ανάμεσα στη φαγούρα, το πρήξιμο από το τσίμπημα και τις μεταδιδόμενες ασθένειες από τα κουνούπια, εύκολα ξεχνάμε ότι αποτελούν ένα θαύμα της εξελικτικής διαδικασίας και τα υποτιμούμε ως μέλη του οικοσυστήματος μας.

Από τα παραπάνω από 3000 είδη κουνουπιών, μόλις τα 80 μας τσιμπούν και τουλάχιστον ένα είδος τρώει τους ομοφύλους του, αυτομολώντας στο στρατόπεδο μας.

Χρειάζονται μόνο 5 ημέρες για να σκάσουν από το αυγό και να ενηλικιωθούν, ζευγαρώνουν αμέσως μετά την εκκόλαψη και το διαπεραστικό τους στόμα αποτελεί μία από τις τελειότερες φονικές μηχανές του ζωικού βασιλείου.

Διάβασε παρακάτω 10 πράγματα που ξετυλίγουν το μυστήριο γύρω από αυτούς τους αιμοδιψείς θηρευτές.

1) Πετούν με εξαιρετικό τρόπο μέσα από αντίξοες συνθήκες.

Μία μέση σταγόνα νερού ζυγίζει 50 φορές περισσότερο από το βάρους του μέσου κουνουπιού, όμως αυτό δε στέκει εμπόδιο στις υποδειγματικές τους πτήσεις ανάμεσα στις καταιγίδες.

Αν ένα Boeing 747 συγκρούονταν με μία τόσο βαριά νεροσταγόνα, θα ισοδυναμούσε με 2375 τόνους νερού μονομιάς επάνω του και τα πράγματα, μάλλον δεν θα εξελίσσονταν τόσο ιδανικά όσο η πτήση ενός κουνουπιού μέσα στην καταιγίδα.

Πώς συμβαίνει, όμως αυτό το εκπληκτικό γεγονός;

Ένας αστικός μύθος λέει ότι τα έντομα αυτά είναι τόσο έξυπνα, ώστε έχουν μάθει να αποφεύγουν τις ριπές του νερού.

Πριν λίγα χρόνια, μία ομάδα μηχανικών από το Ινστιτούτο τεχνολογίας της Georgia παρατήρησε αληθινά κουνούπια μαζί με ψεύτικα φτιαγμένα από φελιζόλ κουνούπια μέσα από μία κάμερα πολύ υψηλής ταχύτητας και ευκρίνειας, να πετούν μέσα στη βροχή για να δουν αν πραγματικά συνέβαινε αυτό που υποστήριζε ο αστικός αυτός μύθος.

Ανακάλυψαν ότι τα έντομα δεν πετούν τόσο γρήγορα, ώστε να αποφεύγουν τα σταγονίδια της βροχής, αλλά αντίθετα η αργοπορία τους είναι αυτή που τα βοηθάει να μην καταρρίπτονται.

Η απειροελάχιστη σωματική μάζα του κουνουπιού συνδυαστικά με τη χαμηλή ταχύτητα πτήσεως δεν προσφέρεται ως ικανός στόχος σύγκρουσης με τις σταγόνες του νερού.

Αντίθετα, οι σταγόνες παραμορφώνονται μη μπορώντας να πετύχουν την κατάλληλη δυναμική πρόσκρουσης με τα κουνούπια, ώστε να τα ρίξουν στη γη.

2) Το Τέξας είναι η πρωτεύουσα του κράτους των κουνουπιών στις ΗΠΑ.

Από τα 3000 και άνω παγκόσμια είδη κουνουπιών, τουλάχιστον τα 150 ζουν στις ΗΠΑ και 85 από αυτά δηλώνουν ως μόνιμο τόπο κατοικίας το Τέξας.

Όταν κάποιος αναρωτιέται ποιο είναι το μεγαλύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα αυτής της πολιτείας , η απάντηση είναι η βιοποικιλλομορφία των εντόμων που τσιμπούν στην περιοχή αυτή.

3) Κάποια είδη κουνουπιών είναι πραγματικά επικίνδυνα για τον άνθρωπο…

Το θηλυκό κουνούπι, το οποίο μάς τσιμπάει και ρουφάει το αίμα μας, είναι ένας τρομερός μεταδότης ασθενειών και εξαιτίας αυτού του γεγονότος θεωρείται το πιο φονικό ζώο του πλανήτη.

Κάθε χρόνο τα παράσιτα της ελονοσίας που μεταφέρουν τα κουνούπια σκοτώνουν 2-3 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και μολύνουν άλλα 200 εκατομμύρια.

Εξαπλώνουν παθογενείς παράγοντες που προκαλούν την ασθένεια του Κίτρινου πυρετού, τον Δάγγειο πυρετό, τον ιό του Δυτικού Νείλου, τον πυρετό του Rift Valley κ.ά.

4) …ενώ άλλα είδη είναι είναι αβλαβή για εμάς.

Δε ρουφάνε το αίμα μας όλα τα είδη των κουνουπιών, ενώ ανάμεσα στα είδη που το κάνουν δεν μεταφέρουν όλα θανατηφόρες ασθένειες.

Οι αιμορουφήχτρες δεν χρειάζεται να μας τσιμπάνε για κάθε γεύμα που επιθυμούν.

Τα αρσενικά μέλη ζουν αποκλειστικά από το νέκταρ και άλλα φυτικά υγρά, αλλά και η δίαιτα των θηλυκών είναι πρωταρχικά φυτική.

Τις περισσότερες φορές τα κουνούπια κινούνται ανάμεσα μας, όταν θέλουν να αναπαραχθούν, διότι το αίμα μας περιέχει λιπίδια, πρωτεΐνες και άλλα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για την παραγωγή των αυγών τους.

5) Τα κουνούπια βοηθούν το περιβάλλον.

Όταν αλείφεσαι με λοσιόν καλαμίνας τα κουνούπια βουίζουν ενοχλητικά τριγύρω σου, χωρίς να μπορούν να σε τσιμπήσουν, αλλά πολλά είδη τους παίζουν σπουδαίο ρόλο στο οικοσύστημα μας.

Τα κουνούπια Aedes Impiger και Aedes Vigripes συγκεντρώνονται σαν πυκνά σύννεφα πάνω από την Αρκτική Ρωσία και τον Καναδά συνιστώντας σπουδαία πηγή τροφής για τα αποδημητικά πουλιά.

Μετά στον Νότο, πουλιά, βατράχια, σαύρες, ψάρια, αράχνες και άλλα είδη ζώων έχουν τα κουνούπια στην καθημερινή τους δίαιτα.

Επίσης, τα φυτά τα χρειάζονται και κάποια από αυτά, όπως η Blunt-leaved Orchid και η υπό εξαφάνιση Monkeyface Orchid, εξαρτώνται πολύ από τα κουνούπια ως πρωταρχικό επικονιαστή τους.

Κάποια άλλα είδη  κάνουν εξαιρετική δουλειά στον έλεγχο του πληθυσμού τους.

Είδη από το γένος Toxorhynchites τρώνε τις προνύμφες άλλων κουνουπιών και κάποιες φορές κανιβαλίζουν και το ίδιο τους το είδος.

6) Τα κουνούπια είναι φοβεροί κυνηγοί (λες και δεν το ήξερες).

Τα κουνούπια είναι πολύ επιδέξια στον τρόπο σύλληψης των χημικών οσμών που αφήνουν οι άνθρωποι ξενιστές τους.

Εντοπίζουν το διοξείδιο του άνθρακα στην αναπνοή μας, ένα άλλο συστατικό αλκελυνικού αλκοόλ (1-octen-3-ol) που βρίσκεται στην ανάσα και τον ιδρώτα μας, καθώς και άλλες οργανικές ουσίες που παράγονται για τους 70 και πλέον τύπους οσμικών και χημικών υποδοχέων που έχουν επάνω στις κεραίες τους.

Αυτοί οι υποδοχείς μπορεί να αιχμαλωτίσουν χημικά ίχνη από εκατοντάδες μέτρα μακριά και, μόλις το κουνούπι πλησιάσει, εντοπίζει το γεύμα του με χημικό αλλά και οπτικό τρόπο. Η συμπάθεια τους είναι οι άνθρωποι που φορούν σκούρα ρούχα.

7) Τα κουνούπια είναι ιδιότροπα.

Αν είσαι καλυμμένος από την κορυφή ως τα νύχια με τσιμπήματα κουνουπιών, ενώ άλλοι που κάθονται δίπλα σου έχουν μόνο 1-2, μην απορήσεις.

Τα κουνούπια βγήκαν παγανιά μόνο για εσένα.

Κάποιοι άνθρωποι αναδύουν περισσότερες οσμές και στοιχεία που τα έντομα αυτά βρίσκουν ακαταμάχητα, ενώ άλλοι αφήνουν λιγότερο δελεαστικές μυρωδιές που τα αφήνουν αδιάφορα, διότι λειτουργούν ως απωθητικά ή καμουφλάρουν τις οσμές που προσελκύουν τους αιμοδιψείς αυτούς κυνηγούς.

8) Το στόμα του θηλυκού κουνουπιού σχεδιάστηκε για να αντλεί αίμα.

Ένα κουνούπι δεν χώνει απλά την προβοσκίδα του στο δέρμα σου και αρχίζει να ρουφάει αίμα.

Αυτό που εξέχει από το πρόσωπο ενός κουνουπιού είναι 1 χείλος που περιβάλλει τα άλλα εξαρτήματα της προβοσκίδας και κάνουν όλη τη δουλειά.

Όταν 1 κουνούπι τσιμπάει τ ο χείλος λυγίζει προς τα πίσω   επιτρέποντας στα άλλα εργαλεία να περάσουν μέσα από την κορυφή του χείλους και να τρυπήσουν το δέρμα μας ρουφώντας αίμα.

Οι κοφτερές και τεντωμένες άνω και κάτω γνάθοι ,που είναι φτιαγμένες σαν ζευγάρια, διαπερνούν το δέρμα και το άνω χείλος διαμέσου της κοιλότητας του υποφάρυγγα ρίχνει σάλιο και ρουφάει αίμα αντίστοιχα.

9) Το σάλιο των κουνουπιών προλαμβάνει τις θρομβώσεις στο αίμα μας.

Το σάλιο που εκτοξεύεται μέσα από τον υποφάρυγγα κατά τη διάρκεια του τσιμπήματος προλαβαίνει τις θρομβώσεις του αίματος μας.

Περιέχει μία μεγάλη ποσότητα χημικών συστατικών που καταστέλλει την αγγειακή συμπίεση, τη θρόμβωση του αίματος και την υπερσυγκέντρωση των αιμοπεταλίων μας, προστατεύοντας τα κουνούπια από την πλημμύρα του αίματος στο άνω χείλος τους και τελικά την καταστροφή του γεύματος τους.

10) Τα κουνούπια μπορούν να ανατιναχθούν.

Η πίεση του αίματος κάνει ευκολότερο το γεύμα ενός κουνουπιού βοηθώντας το να γεμίσει γρηγορότερα το στομάχι του.

Ένας αστικός μύθος λέει, όμως, ότι μπορεί να οδηγήσει και στην καταστροφή.

Η ιστορία λέει τα εξής:

Αν τεντώνεις το δέρμα σου γύρω από το τσίμπημα του κουνουπιού αυτό δεν μπορεί να απεγκλωβίσει την προβοσκίδα του μέσα από το δέρμα και η πίεση του αίματος θα είναι τόσο μεγάλη που θα γεμίσει το στομάχι του εντόμου μέχρι αυτό να εκραγεί.

Η κοινή παραδοχή των εντομολόγων εκλαμβάνει τον μύθο αυτό ως ουτοπία, ενώ υπάρχει μία πιο περίπλοκη διαδικασία έκρηξης των εντόμων.

Για να παρασκευαστεί 1 βόμβα αίματος, πρέπει να κοπεί ο κοιλιακός νευρικός ιμάντας που μεταφέρει πληροφορίες σχετικά με τον κορεσμό της όρεξης του κουνουπιού στον εγκέφαλο του.

Όταν αυτός κοπεί, το κουνούπι δε γνωρίζει αν το στομάχι του είναι γεμάτο και θα συνεχίσει να θρέφεται μέχρι να ρουφήξει μία μεγάλη ποσότητα αίματος.

Τουλάχιστον ένας ερευνητής ανακάλυψε ότι τα κουνούπια δεν έχουν ιδέα πόσο κορεσμένα είναι και συνεχίζουν να ρουφάνε, ακόμα και όταν εκραγούν τα σωθικά τους γεμίζοντας με αίμα τον γύρω χώρο.

Επίλογος

Κλείνοντας το άρθρο αυτό θα παραθέσουμε δύο ιστορικά στοιχεία που σχετίζονται με τα αιμοδιψή αυτά έντομα και τις ασθένειες που μεταδίδουν.

• Ο George και η Martha Washington υπέφεραν από ελονοσία. Ο George κόλλησε την αρρώστια αυτή στην εφηβική του ηλικία. Στον 2ο χρόνο της προεδρικής του θητείας έχασε σημαντικό μέρος της ακοής του λόγω της τοξικότητας της κινίνης, ενός φαρμάκου κατά της ελονοσίας.

• Την τελευταία φορά που υπήρξε ξέσπασμα της ασθένειας του Κίτρινου πυρετού στις ΗΠΑ, ήταν το 1905 στη Νέα Ορλεάνη. Εκείνη τη χρονιά, οι αρχές της πόλης προσπαθούσαν να την απολυμάνουν με τον υποκαπνισμό (είναι ο καπνός που δημιουργείται από την καύση συγκεκριμένων χημικών ουσιών), όλων των πλοίων που έμπαιναν στο λιμάνι της.

Ωστόσο, ένα λαθρεμπορικό πλοίο που μετέφερε κιβώτια με μπανάνες διέφυγε της καραντίνας και μέχρι τον Ιούνιο του έτους αυτού αυξήθηκαν τα κρούσματα μεταξύ των Ιταλών μεταναστών που ξεφόρτωσαν τα κιβώτια με τις μπανάνες από το πλοίο.